‘Enigma geef ik met veel vertrouwen in jullie handen’
Obe Vermeulen, componist van Enigma, specialiseert zich in Berklee, in het New Yorkse, na twee jaar master opleiding aan het Royal College of Music in Londen, in het schrijven van musicals. Hij gaat daarmee verder op het elan van het componeren. We videobelden elkaar op een zaterdagavond, Belgische tijd, en hadden het over Enigma, Mickey Mouse en hoe deze Enigma een hele update kreeg, zowel muzikaal als tekstueel.
Obe Vermeulen: Ik speelde daar al lang mee. In mijn afstudeerjaar aan het Lemmensinstituut al, dat moet 2019 geweest zijn. Daarvan heb ik nog schetsen teruggevonden. Ik had als kind de film gezien, The Imitation Game met Benedict Cumberbatch. Dat was mijn eerste aanraking met het personage. Ik had met andere orkesten ook al themaconcerten gedaan rond de oorlog. De oorlogsverhalen die in onze familie werden verteld hebben me ook altijd geïntrigeerd. Vergeten helden, in het bijzonder. Het zaadje was er al een tijd om rond de Tweede Wereldoorlog, en dan meerbepaald rond Alan Turing, een voorstelling te maken. Het heeft dan toch nog tot 2022 geduurd.
De oorspronkelijke versie was voor symfonieorkest, was het moeilijk om het werk om te zetten voor harmonieorkest?
Het originele orkest was sowieso al stevig bezet in de blazerssectie. Dat vergemakkelijkte het om een transcriptie te maken. Vooral bij de strijkers waren er een paar plekken die specifiek voor die instrumenten geschreven waren. Dan moest ik wel gaan kijken of ik dat op een andere manier kon gaan interpreteren. Vaak was het eerder op- nieuw gaan componeren dan het in- strument copypasten naar een ander instrument. Zo werkte het niet. Het was wel interessant om op het werk terug te kijken want de eerste schetsen dateren van 2021 en ik ben intussen een ander componist dan ik toen was. Ik heb er heel wat kleine dingetjes die ik nu an ders zou doen eruit gehaald, er zitten een aantal nieuwe motieven in, de ou verture is een volledig nieuwe compositie. Ik had nu ook de kans om het te updaten. Dat heb ik in spiegelbeeld ook met de symfonische versie gedaan.
Hoe zou je de muzikale taal van Enigma omschrijven?
Heel filmisch. Het was van bij de start het doel om het verhaal te gaan onder steunen. Het gaat vaak de klassiekere kant uit. Een heel verhalende stijl, ik denk dat dat de beste manier is om Enigma te omschrijven zonder het in een specifiek hokje te duwen. De muziek neemt het publiek mee in de emoties, zonder de actie te veel te gaan kopiëren. Geen Mickey Mouse-ing (muziek volgt karikaturaal de actie) zoals in bepaalde films, maar de muziek eerder als ondersteuning voor de tekst die door de verteller en de projecties gebracht wordt.
De tekst is overigens enorm goed, die werd geschreven door Dirk Crommelinck. Hoe ben je bij hem terechtgekomen?
Dirk ken ik al heel lang, de eerste musicalproductie die ik zelf speelde was met Dirk als regisseur. Dat moet rond mijn twaalfde geweest zijn, dus het is toch al de helft van mijn leven dat ik Dirk ken. Later heb ik met hem de productie ‘Een oorlog verslaan’ gemaakt voor de harmonie van Lochristi. Dirk is ook verbonden aan de muziekschool van Lochristi waar ik ook lid en lesgever was. Onze paden zijn zich blijven kruisen, heel die familie is trouwens artistiek bezig. Het leuke is dat ook de tekst van Enigma een enorme update heeft gekregen. Hij heeft de hele tekst onder handen genomen. Een paar scènes zijn opnieuw geschreven, vanuit een ander standpunt. We hebben er ook drie gedichten van Walt Whitman in verwerkt, in vertaling. De spanningsboog van het verhaal blijft uiteraard wel dezelfde.
Ken je de harmonie van Zele? Je kent Bart waarschijnlijk?
(Stellig) Jaja! Absoluut! Bart is mijn directiedocent geweest, nu ook een goeie vriend en mijn uitgever. Toen hij met het plan kwam om Enigma in Zele te hernemen was ik enorm enthousiast. Ik heb de harmonie gedirigeerd tijdens een van de stages in de directieklas. Maar ik ken de reputatie van het orkest en heb hen zeker al vaak op video aan het werk gehoord. Dat geeft het nodige vertrouwen om het stuk in jullie handen te geven.
Heb je een boodschap voor het orkest?
Dat is een goeie vraag. (denkt na) Het belangrijkste aan de muziek is dat zij een verhaal vertelt. De partituur zit vol motieven die specifiek verwijzen naar bepaalde aspecten uit Turings leven. Het mooie eraan is dat niet één instrument of de verteller belangrijk is, het is een collectief dat het verhaal van Alan Turing brengt. Dat was ook de sterkte tijdens de eerste versie in 2022: er gebeurde veel, het orkest zat heel goed samen. De individuele partijen zijn op zich niet bijzonder moeilijk maar er kan sterk gewerkt worden aan het samen- spel en het klank en muziek maken. Daar kan je van genieten. Ik herinner me van de repetities die ik destijds zelf leidde dat er tussen de repetities door motieven werden gezongen, geneuried of gefloten. Als de muziek blijft han gen doet dat als componist enorm veel deugd. Ik hoop oprecht dat dat in Zele ook gebeurt!
Giovanni
Deze tekst verscheen n.a.v. het concert door de Koninklijke Harmonie Ste-Cecilia Zele op 19 oktober 2024 in De Wiek.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten