dinsdag 22 oktober 2024

Monsieur Hawarden: het mysterie wordt nog groter

Op 19 februari 2023 stonden Els, de kinderen en ikzelf aan het graf van Monsieur Hawarden in Ligneuville, bij Malmédy. Hawarden had er zich jaren voordien gevestigd, bij zijn dood in 1864 kwam aan het licht dat hij eigenlijk een vrouw was: Meliora - roepnaam Mary - Gillibrand. Straf verhaal.

Filip De Pillecyn - ik citeer Tom Lanoye: de best schrijvende van al onze landverraders - schreef haar verhaal neer. Ik heb de roman toen in het voorjaar van '23 gelezen. Nu is die opnieuw uitgebracht met een uitgebreide historische studie naar de persoon Gillibrand/Hawarden. Dat maakt deze uitgave mega-interessant. Akkoord, niet alle vragen krijgen een antwoord, het mysterie wordt zelfs, wat mij betreft, nog een ietsiepietsie groter. Waarom veranderde zij van identiteit en nam ze ook een ander geslacht aan? Waarom ging ze zich vestigen in een uithoek van - toen - Pruisen. De zoektocht brengt Lesage onder meer tot bij George Sand die samen met de baldadige Mary school liep bij de nonnen in Parijs. Samen gingen ze er in de catacomben op zoek naar een geketend spook. Ook de memoires van Alex die in Ligneuville vaak met Hawarden op stap ging brengen veel anekdotes aan. Feit is dat ze in haar Parijse jaren, als dochter van een ingeweken Britse familie, in de hogere klasse vertoefde.

Tomboy
Was ze transman, hermafrodiet, geharnaste vrouw? Het zijn allemaal speculaties. We moeten het doen met Sand: de tomboy groeide uit tot een mooie volwassen vrouw, maar 'pas de notre sexe par caractère'. Het is allemaal het lezen waard, net zoals de roman van De Pillecyn, die hiermee een genderfluïde personage introduceert in de Nederlandstalige literatuur, ook al zal het wellicht destijds zijn bedoeling niet geweest zijn om het uithangbord van het genderfluïde schrijven te worden.

Giovanni

Geen opmerkingen: