vrijdag 19 januari 2007

Giovanni: 'De lijstjes en Bach'

Lijstjes. Je kan er niet langer naast, overal duiken ze op. Sinds vorig jaar volgt ook Klara de trend. Met hun Top 75 van de klassieke muziek.
Bach, Johann Sebastian uiteraard, voerde in de laatste editie het lijstje aan met zijn Mattheuspassie. Op twee: dezelfde grootmeester met zijn cellosuites.
Is Bach de terechte nummer één ?
Volmondig antwoord ik: 'Ja !'
Bach is een klepper.

Heel wat van Bachs werken durf ik, qua opbouw, met een gigantisch kruiswoordraadsel vergelijken. Een redacteur van kruiswoordpuzzels plaatst woorden horizontaal en verticaal, op de plaats waar de woorden kruisen moeten de letters matchen. Geen gemakkelijke opdracht. De structuur van Bachs muziek, althans van heel wat werken, is vergelijkbaar, maar ontelbare malen complexer. Alsof er aan het kruiswoordraadsel dimensies worden toegevoegd: de woorden van de Bach-puzzel zijn ook leesbaar van onder naar boven, van rechts naar links, diagonaal van linksboven naar rechtsonder en omgekeerd, van rechtsboven naar linksonder en omgekeerd,... Gebruik uw verbeelding en voeg er voor mijn part nog wat extra dimensies aan toe. Gekkenwerk om dat alles te doen matchen. Maar Bach doet het. Hij gebruikt daarbij geen jokers. Geen zwarte vakjes zoals in de traditionele kruiswoordpuzzels. Niet verwonderlijk eigenlijk dat er in de literatuur aan Bach tal van opmerkelijke, zelfs metafysische, gaven worden toegedicht.

En... nu komt het.
Eens Bach die logische, ja, zelfs mathematische constructie op papier heeft gezet, moet hét nog gebeuren. Tijdens de uitvoering van het werk worden wiskunde en logica schoonheid, emotie en ontroering. Kunst !
Een raadsel met kosmische proporties, als je 't mij vraagt.

Geen opmerkingen: